اختلال‌های طیف اوتیسم (ASD) به مجموعه‌ای از اختلالات گفته می‌شود که بر روی رشد و عملکرد مغز تأثیر می‌گذارند و باعث تفاوت‌های بنیادین در نحوه دیدن دیگران و برقراری ارتباط با آن‌ها می‌شود. این مسأله باعث می‌شود فرد نتواند به راحتی با دیگران در جامعه ارتباط برقرار کند و از این نظر با مشکل رو به رو شود. همچنین در این اختلال فرد مجموعه‌ای از رفتارهای تکراری و محدود را از خود بروز می‌دهد.
طبق تعریف سازمان جهانی بهداشت (WHO)، اوتیسم اختلالی مزمن در رشد مغز است که از اوایل دوران کودکی بروز می‌یابد و درک، رفتار و تعامل کودک را تحت تأثیر قرار می‌دهد
اختلالات طیف اوتیسم در واقع به مجموعه‌ای از اختلالات گفته می‌شود که در گذشته تصور می‌شد کاملاً از یکدیگر جدا هستند. این مجموعه شامل اوتیسم، سندرم آسپرگر، اختلال فروپاشی دوران کودکی و نوعی اختلال رشدی گسترده است.
این اختلال به طور کلی در اوایل کودکی شروع می‌شود و اغلب افراد علائم این اختلال را در سال اول زندگی از خود نشان می‌دهند. با این حال در برخی از موارد ممکن است فرد در سال اول به طور طبیعی رشد کند و سپس در ۱۸ تا ۲۴ ماهگی علائم اوتیسم را از خود نشان دهد.
بروز این اختلال در آینده کودک بسیار تأثیرگذار است به طوری که می‌تواند در برقراری ارتباط طبیعی کودک با مدرسه و جامعه مشکل ساز شود. اگرچه اوتیسم درمان قطعی و کامل ندارد با این حال شروع اقدامات لازم به صورت زودهنگام می‌تواند در شدت این بیماری بسیار تأثیرگذار باشد. در این مطلب قصد داریم همه چیز را درباره اوتیسم و موارد مربوط به آن بررسی کنیم. با ما همراه باشید.
بیماری اوتیسم چیست؟
همان طور که گفتیم اوتیسم شامل مجموعه‌ای از تفاوت‌ها در مغز فرد است که باعث متفاوت شدن نحوه ارتباط او می‌شود. اوتیسم در واقع چیزی است که افراد با آن مبتلا می‌شوند و این به این معنی است که هیچ چیزی که مربوط به پس از تولد فرد باشد مانند تغذیه، واکسن‌ها و…. نمی‌توانند بر روی آن تأثیری داشته باشند.
اوتیسم اختلالی مزمن در رشد مغز است که از اوایل دوران کودکی بروز می‌یابد و درک، رفتار و تعامل کودک را تحت تأثیر قرار می‌دهد. همچنین مراکز کنترل و پیشگیری بیماری‌های آمریکا (CDC) بیان می‌کنند که اوتیسم می‌تواند علائم متنوعی در حوزه‌های گفتار، یادگیری، مهارت‌های اجتماعی و رفتار ایجاد کند.
نکته‌ای که در مورد اوتیسم لازم است به آن دقت داشته باشید این است که اختلالات اوتیسم جزوی از بیماری‌ها به حساب نمی‌آیند زیرا بیماری به مشکلی گفته می‌شود که علم پزشکی در پی درمان آن باشد.
این در حالی است که اوتیسم هیچ درمانی ندارد و تنها هدف ما کنترل و مدیریت آن است. در واقع به کودکان دارای اوتیسم آموزش داده می‌شود که نقاط قوت خود را شناسایی کنند و از آن‌ها برای برقراری ارتباط با دیگران استفاده کنند و بتوانند چالش‌های خود را به خوبی مدیریت کنند.
منظور از اختلال طیف اتیسم چیست؟
اتیسم در واقع دارای یک طیف است و افراد می‌توانند در هر جایی از این طیف قرار بگیرند. همان طور که گفتیم افراد مبتلا به اختلال اتیسم دارای تفاوت‌هایی در نحوه عملکرد مغز خود هستند که باعث تفاوت در نحوه برقراری ارتباط آن‌ها می‌شود.
افراد مبتلا به اتیسم ممکن است به روش‌های مختلفی از تماس چشمی و یا زبان بدن استفاده کنند، از حرکات و صدا‌های تکراری استفاده کنند و همچنین جنبه‌های مختلف رفتار و علایق را از خود نشان دهند.
اوتیسم چه قدر شایع است؟
داده‌های جمع‌آوری‌شده در ایالات متحده در سال ۲۰۲۲ نشان می‌دهند که حدود ۱ نفر از هر ۳۱ کودک در ایالات متحده مبتلا به اوتیسم هستند. اگرچه ممکن است به نظر برسد که اوتیسم در حال رایج‌تر شدن است. اما افزایش شیوع احتمالاً به این دلیل است که ارائه‌دهندگان خدمات درمانی دانش و منابع بهتری نسبت به گذشته دارند. بنابراین، آن‌ها بهتر می‌توانند افراد اوتیستیک را شناسایی و حمایت کنند، که منجر به ویزیت‌ها و تشخیص‌های بیشتر در کلینیک‌ها و افزایش تعداد می‌شود.
علائم اوتیسم کدام است؟
علائم یا همان ویژگی‌های اختلال طیف اوتیسم می‌توانند بسیار متنوع و متفاوت باشند. در واقع هیچ دو کودکی که دچار اوتیسم هستند، دقیقاً شبیه به یکدیگر نیستند. انجمن روان‌پزشکی آمریکا (APA) اوتیسم را وضعیتی می‌داند که با چالش‌های مستمر در تعامل اجتماعی و الگوهای رفتاری تکراری و محدود همراه است و متخصصان علائم رایج اوتیسم را به‌طور کلی در دو دسته تقسیم می‌کنند:
دسته اول:
مواردی هستند که بر روی ارتباط و تعامل اجتماعی کودک تأثیر می‌گذارند.
دسته دوم:
ویژگی‌هایی که مربوط به رفتار‌ها، علایق و فعالیت‌های تکرارشونده کودک می‌شوند که این موارد بر نحوه عملکرد کلی او تأثیر می‌گذارند.
برخی از شایع‌ترین نشانه‌های اوتیسم در زمینه تعامل اجتماعی:
از تماس چشمی اجتناب می‌کند یا آن را حفظ نمی‌کند.
تا ۹ ماهگی به نام پاسخ نمی‌دهد.
تا ۹ ماهگی حالت‌های چهره مانند شادی، غم، عصبانیت و تعجب را نشان نمی‌دهد.
تا ۱۲ ماهگی بازی‌های تعاملی ساده انجام نمی‌دهد.
تا ۱۲ ماهگی حرکات کمی انجام می‌دهد یا اصلاً انجام نمی‌دهد (مثلاً برای خداحافظی دست تکان نمی‌دهد).
تا ۱۵ ماهگی علایق خود را با دیگران به اشتراک نمی‌گذارد (مثلاً شیئی را که دوست دارد به شما نشان می‌دهد).
تا ۱۸ ماهگی برای نشان دادن چیز جالبی به شما اشاره نمی‌کند.
تا ۲۴ ماهگی (۲ سالگی) متوجه آسیب دیدن یا ناراحتی دیگران نمی‌شود.
تا ۳۶ ماهگی (۳ سالگی) متوجه کودکان دیگر نمی‌شود و در بازی به آن‌ها نمی‌پیوندد.
تا ۴۸ ماهگی (۴ سالگی) در طول بازی وانمود نمی‌کند که چیز دیگری است، مانند معلم یا ابرقهرمان.
تا ۶۰ ماهگی (۵ سالگی) برای شما آواز نمی‌خواند، نمی‌رقصد یا بازی نمی‌کند.
برخی از رفتارهای تکراری یا علایق خاص در کودکان دارای اوتیسم:
اسباب‌بازی‌ها یا‌اشیاء دیگر را در یک ردیف قرار می‌دهد و وقتی ترتیب آن‌ها تغییر می‌کند، ناراحت می‌شود.
کلمات یا عبارات را بار‌ها و بار‌ها تکرار می‌کند (که به آن پژواک‌گویی می‌گویند).
هر بار با اسباب‌بازی‌ها به یک شکل بازی می‌کند.
روی قسمت‌هایی از‌اشیاء (مثلاً چرخ‌ها) تمرکز می‌کند.
از تغییرات جزئی ناراحت می‌شود.
علایق وسواسی دارد.
باید از روال‌های خاصی پیروی کند.
دست‌هایش را تکان می‌دهد، بدنش را تکان می‌دهد یا خودش را به صورت دایره می‌چرخاند.
واکنش‌های غیرمعمولی به صدا، بو، مزه، ظاهر یا احساس‌اشیاء دارد.
سایر ویژگی‌های احتمالی در کودکان دارای اوتیسم:
مهارت‌های زبانی با تأخیر
مهارت‌های حرکتی با تأخیر
مهارت‌های شناختی یا یادگیری با تأخیر
رفتار بیش‌فعالی، تکانشی ویا بی‌توجهی
صرع یا اختلال تشنج
عادات غیرمعمول غذا خوردن و خوابیدن
مشکلات گوارشی (به عنوان مثال، یبوست)
واکنش‌های غیرمعمول خلقی یا عاطفی
اضطراب، استرس یا نگرانی بیش از حد
عدم ترس یا ترس بیشتر از حد انتظار
در هر صورت باید به این نکته توجه داشته باشید که کودکان مبتلا به اوتیسم دارای ویژگی‌های بسیار متفاوتی هستند و ممکن است در کودکی هیچ یک از این علائم دیده نشود یا بسیاری از این علائم به صورت همزمان دیده شود. به همین دلیل نیز تشخیص ابتلا به اوتیسم فقط توسط افراد مجرب و متخصص انجام می‌شود.
علائم اوتیسم در نوجوانان چیست؟
برخی از مهم‌ترین ویژگی‌هایی که در افراد مبتلا به اوتیسم در دوران نوجوانی دیده می‌شود شامل موارد زیر هستند.
- این نوجوانان ترجیح می‌دهند اوقات خود را در تنهایی بگذارند و علاقه زیادی به ارتباط‌های اجتماعی از خود نشان نمی‌دهند.
- این نوجوانان قوانین مخصوص به خود را دارند و می‌خواهند در ارتباط با دیگران این قوانین رعایت شود. این به این معنی است که رعایت نکردن قوانین آن‌ها توسط دیگران در بسیاری از موارد منجر به عصبانیت آن‌ها می‌شود.
- قوانین اجتماعی و عرف جامعه برای این نوجوانان غیر قابل درک است و نمی‌توانند با آن‌ها کنار بیایند.
علائم اوتیسم در دوران بزرگسالی چیست؟
افراد مبتلا به اوتیسم در دوران بزرگسالی نیز ممکن است مجموعه‌ای از علائم و ویژگی‌های زیر را از خود بروز دهند.
- این افراد نمی‌توانند احساسات دیگران را درک کنند و برقراری ارتباط با دیگران برای آن‌ها دشوار است.
- موقعیت‌های اجتماعی مختلف برای این افراد سراسر استرس و اضطراب است.
- دوست پیدا کردن و حفظ روابط دوستانه برای این افراد می‌تواند دشوار و چالش برانگیز باشد.
- این افراد ممکن است از نظر دیگران بی‌نزاکت به نظر برسند در حالی که خود متوجه این موضوع نیستند.
- این افراد به طور معمول کار‌های تکراری را انجام می‌دهند و از تغییر استقبال نمی‌کنند.
- در بسیاری از موارد این افراد فقط معنای اصلی واژه‌ها و جملات را درک می‌کنند و نمی‌توانند معنای کنایه‌ها را به خوبی درک کنند.
نقاط قوت افراد مبتلا به اختلال اوتیسم چیست؟
همان طور که اشاره کردیم اوتیسم در واقع به معنای تفاوت در نحوه عملکرد مغز افراد است. اگرچه این مسأله می‌تواند باعث ایجاد چالش در برقراری ارتباط با دیگران شود اما دارای برخی از نقاط قوت نیز هست. نقاط قوت افراد دارای اوتیسم متفاوت است. با این حال برخی از مهم‌ترین این نقاط قوت را بررسی می‌کنیم.
فهرست نقاط قوت افراد دارای اوتیسم:
۱. توجه به جزئیات و تشخیص الگو
افراد مبتلا به اوتیسم معمولاً در تشخیص الگوها و جزئیات عملکرد بسیار خوبی دارند. مطالعات نشان داده‌اند که توانایی آن‌ها در یافتن تناسب‌های پیچیده و الگوهای تکرارشونده در داده‌ها بسیار بالاست.
۲. حافظهٔ قوی (دیداری و شنیداری)
بسیاری از افراد اوتیستیک دارای حافظهٔ استثنایی شنیداری (مثلاً پاره‌صوت‌ها) و دیداری (مثلاً حفظ تصاویر و موقعیت‌ها) هستند. یافته‌ها حاکی از آن است که این افراد می‌توانند اطلاعات را با دقت و جزئیات بیشتر از معمول به خاطر بسپارند.
۳. تمرکز طولانی‌مدت و تخصص‌گرایی
تحقیقات نشان می‌دهند که افراد اوتیستیک می‌توانند مدت‌های طولانی بر یک موضوع یا فعالیت مورد علاقه خود متمرکز باشند و در آن حوزه به درجه‌ای از تخصص دست یابند که گاه فراتر از سطح معمول است.
۴. صداقت و صراحت در ارتباط
بسیاری از افراد اوتیستیک در بیان احساسات و افکار خود بسیار مستقیم و صادق هستند. این صراحت کلامی نه‌تنها موجب جلوگیری از سوءتفاهم می‌شود، بلکه در تعاملات حرفه‌ای و اجتماعی پایه‌ای برای اعتمادسازی فراهم می‌آورد.
۵. توانمندی‌های حسی–حرکتی
برخی از افراد اوتیستیک مهارت‌های حسی-حرکتی بالا دارند؛ برای مثال، واکنش دقیق به تغییرات حسی (صدا، نور، لمس) و هماهنگی حرکتی فوق‌العاده می‌تواند در فعالیت‌های هنری، ورزشی یا حرفه‌ای مشاغل فنی کاربرد داشته باشد.
۶. اخلاق‌مداری و پایبندی به اصول
مطالعات نشان می‌دهند که بسیاری از افراد اوتیستیک از یک «قطب‌نمای اخلاقی» درونی پیروی می‌کنند و حتی در غیاب نظارت، رفتار منطبق با باورهای اخلاقی خود دارند.
۷. استدلال غیرکلامی و حل مسئله
توانایی بالای استدلال غیرکلامی، به‌ویژه در زمینهٔ تفکر منطقی و فضایی، در بسیاری از افراد اوتیستیک دیده می‌شود که می‌تواند در رشته‌هایی نظیر مهندسی، ریاضیات و علوم کامپیوتر مفید باشد.
اوتیسم به چه دلیلی ایجاد می‌شود؟ علت ایجاد اوتیسم
در مطالعات گسترده علمی مشخص شده که اختلال طیف اوتیسم (ASD) ریشه‌ای چندعاملی دارد؛ به این معنا که تعاملِ عوامل ژنتیکی با شرایط محیطی و رخدادهای پیش یا هنگام تولد می‌تواند احتمال ابتلا را افزایش دهد. هیچ علت واحدی به‌تنهایی مسئول اتیسم نیست، بلکه هر یک از این عوامل به‌طور جداگانه یا ترکیبی، خطر بروز آن را تغییر می‌دهند. در ادامه مهم‌ترین عوامل خطر احتمالی را بر اساس شواهد علمی دسته‌بندی و با استناد به منابع معتبر آورده‌ایم.
عوامل ژنتیکی
سابقه خانوادگی اوتیسم یا دیگر اختلالات نورودولوژی
داشتن یک خواهر یا برادر مبتلا به اوتیسم خطر ابتلا را تا حدود ۲۰–۳۰٪ افزایش می‌دهد.
شرایط کروموزومی خاص
بیماری‌هایی مانند سندرم X شکننده (Fragile X) و توبروز اسکلروزیس با شیوع بالاتر اوتیسم همراه‌اند.
موارد مربوط به والدین
سن بالای پدر یا مادر در زمان بارداری
مطالعات متعددی نشان داده که هر چه سن والدین بالاتر باشد، خطر ASD در فرزند بیشتر می‌شود؛ برای مثال والدین بالای ۳۵ سال در مقایسه با زیر ۳۰ سال، تا حدود ۱.۶۵ برابر خطر افزایش یافته است.
فاصله کمتر از ۱۲ ماه بین بارداری‌ها
طبق یک مطالعه، بارداری مجدد در فاصله کوتاه پس از تولد فرزند قبلی می‌تواند ریسک را کمی بالا ببرد.
دیابت یا اضافه‌وزن مادر
دیابت، بارداری و چاقی مادر با افزایش اندک ریسک اوتیسم در کودک مرتبط هستند.
عوامل محیطی پیش از تولد
قرارگیری در معرض آلودگی هوا و سموم
تماس با آلودگی هوا، آفت‌کش‌ها یا فلزات سنگین در دوران بارداری ممکن است خطر اوتیسم را افزایش دهد.
استفاده از داروهای ضدصرع (والپروات سدیم)
مصرف این دارو در سه‌ماههٔ اول بارداری با افزایش قابل‌توجه ریسک اوتیسم در کودک همراه است.
داروهای ضدافسردگی (SSRIs)
برخی شواهد محدود اشاره به ارتباط مصرف SSRIها در بارداری با افزایش اندک خطر اوتیسم دارند.
عوامل هنگام تولد و پس‌ازآن
زایمان زودرس (قبل از ۳۷ هفته)
زایمان زودرس یا وزن پایین هنگام تولد، با نرخ بالاتری از تشخیص اختلال طیف اوتیسم (ASD) همراه بوده است.
کاهش اکسیژن‌رسانی به مغز (هیپوکسی)
مشکلاتی مانند گره در بند ناف یا خونریزی مادر که منجر به هیپوکسی می‌شوند، با افزایش ریسک اوتیسم مرتبط شده‌اند.
محدودیت رشد داخل رحمی (IUGR)
جنین‌هایی که در رحم به اندازهٔ کافی رشد نمی‌کنند، احتمال بیشتری برای ابتلا به اختلال طیف اوتیسم (ASD) دارند.
آیا اوتیسم ژنتیکی است؟
این به طور کلی به کیس مورد نظر بستگی دارد. در حالی که برخی از افراد مبتلا به اوتیسم هیچ تنوع ژنتیکی از خود نشان نمی‌دهند برخی دیگر ممکن است دارای چندین نوع از تفاوت‌های ژنتیکی باشند که بر نحوه عملکرد مغز تأثیر می‌گذارند. در واقع می توان اوتیسم را نوعی بیماری ژنتیکی در مواردی دانست با این حال در تمامی موارد ژنتیکی نیستند.
اوتیسم چگونه بر زندگی فرد تأثیر می‌گذارد؟
افراد مبتلا به اوتیسم دارای روش‌های منحصر به فردی برای برقراری ارتباط با دیگران دارند. این به این معنی است که این افراد نمی‌توانند با روش‌های معمول جامعه همگام شوند و به همین دلیل نیز ممکن است برای حضور در مدرسه یا محل کار چالش‌های زیادی رو به رو شوند. همچنین این افراد توانایی زندگی مستقل را ندارند و قرار گرفتن در معرض استرس و ازار و اذیت‌های احتمالی ممکن است باعث منزوی شدن آن‌ها شود.
چه زمانی لازم است برای تشخیص اوتیسم به پزشک مراجعه کنیم؟
نوزادان با سرعت‌های متفاوتی رشد می‌کنند و بسیاری از آن‌ها از جدول زمانی دقیقی که در برخی از کتاب‌های فرزندپروری آمده است، پیروی نمی‌کنند. اما کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم معمولاً قبل از ۳ سالگی علائمی از تأخیر در رشد را نشان می‌دهند.
در صورتی که کودک شما دارای محدودیت‌هایی در مهارت‌های گفتاری یا ارتباطی است بهتر است با یک متخصص در این باره صحبت کنید. متخصص ممکن است مجموعه از آزمایش‌های مربوط به رشد را انجام دهد تا تشخیص دهد که آیا فرزند شما در طیف اوتیسم قرار می‌گیرد یا خیر.
اوتیسم چگونه تشخیص داده می‌شود؟
پژوهش‌ها نشان می‌دهند تشخیص اختلال طیف اوتیسم (ASD) نیازمند ارزیابی چندمرحله‌ای و تیمی است که در آن گفتاردرمانگر و کاردرمانگر در کنار نورولوژیست اطفال و سایر متخصصان، برای بررسی ابعاد مختلف شناختی، رفتاری، حسی و حرکتی کودک حیاتی است. فرایند تشخیص با غربالگری اولیه شروع شده و در صورت مثبت بودن نتیجه، تشخیص جامع توسط تیم چندرشته‌ای و با بهره‌گیری از ابزارهای استاندارد مانند ADOS و ADI‑R انجام می‌شود. حضور گفتاردرمانگر و کاردرمانگر در این تیم به تشخیص دقیق‌تر کمک می‌کند و موجب می‌شود جنبه‌های زبانی، ارتباطی و حسی-حرکتی کودک به‌طور دقیق ارزیابی شده و در طراحی برنامه مداخله‌ای پس از تشخیص، اولویت‌بندی گردد.
مراحل اصلی تشخیص اوتیسم
۱. غربالگری اولیه
غربالگری به کمک پرسشنامه‌های استاندارد (مانند M-CHAT برای کودکان ۱۶–۳۰ ماهه) و مصاحبه با والدین انجام می‌شود تا نشانه‌های بالقوه اوتیسم شناسایی گردد.
۲. ارزیابی تشخیصی جامع
در صورت مثبت بودن غربالگری، ارزیابی دقیق توسط تیم چندرشته‌ای پیگیری می‌شود. این ارزیابی شامل مصاحبه ساختاریافته (ADI‑R)، مشاهده بالینی (ADOS)، و آزمون‌های تکمیلی شناختی و زبانی است.
اجزای تیم تشخیصی
۱. نورولوژیست اطفال
متخصص نورولوژیست اطفال، مسئول بررسی سابقه پزشکی، رشد عصبی–حرکتی، و رد دیگر علل نورولوژیک مشابه است؛ در صورت نیاز، آزمایش‌های تصویربرداری مغز و الکتروآنسفالوگرافی (EEG) را درخواست می‌دهد.
۲. نقش گفتاردرمانگر
آسیب‌شناس گفتار و زبان، توانایی‌های ارتباط کلامی و غیرکلامی کودک را با آزمون‌هایی مانند CELF یا CASL می‌سنجد و در ADOS وظایف مشترک گفتاری را اجرا می‌کند. این متخصص می‌تواند نشانه‌های نقص ارتباط اجتماعی و زبان را در مصاحبه و بازی‌های هدفمند مشاهده نماید. همچنین گفتاردرمانگر، سطح شناخت و گفتار و زبان کودک را ارزیابی می‌کند و بر اساس نیازهای او پلن درمانی ترسیم می‌کند.
۳. نقش کاردرمانگر
کاردرمانگر، با آزمایش‌های حسی–حرکتی (مانند Sensory Profile یا SIPT) مهارت‌های ادراکی-حرکتی و پاسخ‌های حسی کودک را ارزیابی می‌کند. نتیجه‌ی این ارزیابی در شناسایی نیازهای مداخلات حسی-حرکتی و طراحی برنامه توانبخشی کاربرد دارد.
۴. نقش روان‌شناس یا روان‌پزشک
متخصص روان‌شناسی یا روان‌پزشکی کودک، مشکلات هم‌زیستی مانند اضطراب، ADHD و سایر اختلالات رفتاری را بررسی کرده و نمره‌های آزمون‌های توسعه‌ای و رفتاری را تحلیل می‌کند .
ابزارها و استانداردهای تشخیصی
۱. Autism Diagnostic Observation Schedule (ADOS)
ابزار ADOS از مجموعه فعالیت‌های ساختاریافته برای مشاهده تعامل اجتماعی، ارتباط و بازی کودک استفاده می‌کند. ADOS شامل ماژول‌های مختلف بر اساس سن و سطح زبان کودک است.
۲. Autism Diagnostic Interview‑Revised (ADI‑R)
ADI‑R مصاحبه‌ای جامع با والدین است که سوابق رشدی، الگوهای رفتاری و ارتباطی را به‌صورت ساختاریافته ثبت می‌کند.
آیا آزمایشی برای تشخیص اوتیسم وجود دارد؟
هیچ آزمایش خاصی برای تشخیص اوتیسم وجود ندارد. با این حال متخصصان ممکن است در برخی از موارد از آزمایش‌های ژنتیکی برای بررسی تغییرات مغزی در کودک شما استفاده کنند. با این حال لازم است به این نکته توجه داشته باشید که این آزمایش به هیچ عنوان یک آزمایش تشخیصی در نظر گرفته نمی‌شود.
اوتیسم چگونه درمان می‌شود؟
همان طور که اشاره کردیم اوتیسم درمان قطعی ندارد. با این حال مجموعه‌ای از اقدامات وجود دارند که انجام آن‌ها می‌تواند باعث بهبود شرایط فرد در برقراری ارتباط با دیگران، افزایش قابل توجه سطح شناخت، گفتار و زبان، بهبود مشکلات حسی-حرکتی و رفتارهای ناسازگار او شود. لازم است به این نکته توجه کنید که هرچه قدر زود‌تر این اختلال در فرد تشخیص داده شود و اقدامات کنترلی برای آن شروع شود بهتر می‌توان آن را کنترل کرد. به طور کلی درمان‌های اصلی در مواجهه با اوتیسم شامل درمان‌های رفتاردرمانی، مانند تحلیل رفتار کاربردی، خانواده درمانی، گفتاردرمانی و کاردرمانی هستند. برای درمان اوتیسم شما می توانید از خدمات کلینک توانبخشی تهرانپارس رهام استفاده کنید. در کلینیک رهام، مجرب ترین کارشناسان آماده ارائه خدمات تخصصی درمان اوتیسم، برای بهبود مشکلات مرتبط با این اختلال هستند.
تأثیر گفتار درمانی در درمان اوتیسم
گفتاردرمانی به‌عنوان یکی از مداخلات اصلی برای کودکان و بزرگسالان اوتیستیک شناخته می‌شود و مطالعات متعددی نشان داده‌اند که شروع زودهنگام این درمان می‌تواند به بهبود توانایی‌های زبانی، افزایش دایره‌ی واژگان و ارتقای مهارت‌های تعامل اجتماعی منجر شود. در جلسات گفتاردرمانی از تکنیک‌هایی مانند توسعه فرازبان (pragmatic language development) و تمرینات ساختاریافته تلفظ استفاده می‌شود که کاهش مشکلات تولید صدا، بهبود روانی‌گویی و ارتقای مهارت‌های مکالمه را به دنبال دارد. همچنین بررسی‌ها حاکی است که گفتاردرمانی می‌تواند میزان استرس والدین را کاهش دهد و با همکاری خانواده در تقویت مهارت‌های زبانی در محیط خانه، نتایج درمانی قابل‌توجهی ایجاد کند.
تأثیر کار درمانی در درمان اوتیسم
کاردرمانی در اوتیسم عمدتاً معطوف به ادغام حسی-حرکتی و توانمندسازی خودمراقبتی است. استفاده از ابزارهایی مانند Sensory Profile و Sensory Integration Therapy نشان داده که بهبود پردازش حسی می‌تواند ناپایداری توجه، رفتارهای تکراری و حساسیت‌های حسی را کاهش دهد. همچنین کاردرمانگران با آموزش مهارت‌های ظریف حرکتی (مانند نوشتن، لباس پوشیدن و خوردن با قاشق) و بزرگ‌مهارتی (مانند تعادل و هماهنگی)، استقلال فرد را در فعالیت‌های روزمره افزایش می‌دهند. یک مطالعه‌ی جامع نشان داد که مداخلات کار درمانی می‌توانند کیفیت زندگی و مشارکت اجتماعی کودکان اتیستیک را بهبود بخشند و مهارت‌های شغلی و آموزشی در بزرگسالان را تقویت کنند.
تأثیر رفتار درمانی در درمان اوتیسم
رفتاردرمانی (به‌ویژه تحلیل رفتار کاربردی (ABA)) یکی از مستندترین و پرکاربردترین روش‌ها برای درمان اوتیسم است. متا‌آنالیزها نشان می‌دهند که برنامه‌های ABA فشرده (۲۰–۴۰ ساعت در هفته) در طولانی‌مدت می‌توانند باعث رشد مهارت‌های اجتماعی، کاهش رفتارهای مخرب و افزایش توانمندی‌های شناختی شوند. ABA با شناسایی رفتارهای هدف و استفاده از تقویت مثبت، یادگیری مهارت‌های جدید را تسریع می‌کند و به کاهش اضطراب و خودآزاری کمک می‌نماید. همچنین مشارکت والدین در آموزش تکنیک‌های ABA در خانه، انتقال مهارت‌ها را به زندگی روزمره تسهیل می‌کند و استمرار نتایج درمان را تضمین می‌کند.
مطلب پیشنهادی: تأخیر گفتاری در کودک چیست؟
آیا اوتیسم می‌تواند در اثر ازدواج‌فامیلی ایجاد شود؟
خیر. اگرچه علت اوتیسم به طور دقیق مشخص نیست اما هیچ شواهدی مبنی بر نقش ازدواج‌فامیلی در اوتیسم وجود ندارد و متخصصان بر این باور هستند که مجموعه‌ای از ژنتیک و عوامل محیطی باعث ایجاد این اختلال می‌شوند.
جمع‌بندی
اختلالات اوتیسم مجموعه‌ای از اختلالات است که به طور معمول در دوران کودکی بروز می‌کند. آن چه بیش از همه باید در این مورد به آن توجه شود این است که اوتیسم بیماری نیست. بنابراین نباید به کودکان مبتلا به اوتیسم به چشم بیمار نگاه کرد بلکه باید تفاوت این کودکان را درک کرد و به آن‌ها کمک کرد تا نقاط قوت خود را شناسایی کنند و بتوانند با استفاده از آن‌ها چالش‌های خود را در برقراری ارتباط با دیگران تا حد ممکن کاهش دهند.
